Grzyby jadalne
Grzyby jadalne – grzyby o różnej przynależności systematycznej produkujące jadalne owocniki, które po odpowiednim przyrządzeniu, nie powodują u człowieka żadnych dolegliwości. W większości zbierane tylko ze stanu dzikiego, tylko nieliczne są uprawiane (pieczarki, boczniaki).
Grzyby zawierają niewiele substancji odżywczych, ale cenione są ze względu na ich własności smakowe. Spożywa się je bezpośrednio (duszone, smażone, gotowane w postaci zupy) lub marynowane. Można je także suszyć i solić. Nawet jadalne gatunki grzybów, nieodpowiednio lub zbyt długo przechowywane, mogą być szkodliwe, to samo dotyczy zbyt starych lub "robaczywych" (opanowanych przez larwy owadów) owocników.
borowik szlachetny (prawdziwek wszystkie odmiany) (Boletus edulis Bull ex Fr.)
koźlarz babka (wszystkie odmiany) (Leccinum scabrum (Bull) S. F. Gray.)
koźlarz grabowy (Leccinum griseum (Quel.) Sing.)
koźlarz czerwony (wszystkie odmiany) (Leccinum aurantiacum (Bull.) S. F. Gray)
maślak pstry (Suillus variegatus (Swartz) O. Kuntze)
maślak sitarz (Suillus bovinus (L. ex Fr.) O. Kuntze)
maślak ziarnisty (Suillus granulatus (L.) O. Kuntze)
maślak zwyczajny (Suillus luteus (L.) S. F. Gray)
maślak żółty (Suillus grevillei (Klotzsch) Sing. Klotzsch)
piaskowiec kasztanowaty (Gyroporus castaneus (Bull.) Quel)
piaskowiec modrzak (Gyroporus cyanescens (Bull.) Quel)
podgrzybek brunatny (Xerocomus badius (Fr.) Kuhn ex Gilb)
podgrzybek zajączek (Xerocomus subtomentosus (L.) Quel)
podgrzybek złotawy (Xerocomus chrysenteron (Bull.) Quel)
czubajka kania (Macrolepiota procera (Soop.) Sing)
gąska zielonka (Tricholoma flavovirens (Pers.) Lund ex Nannf)
kolczak obłączasty (Hydnum repandum L.)
lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides (L.) Pers)
lejkówka wonna (Clitocybe odora (Bull.) Kummer)
mleczaj rydz (Lactarius deliciosus Fr)
mleczaj smaczny (Lactarius volemus Fr)
opieńki (Armillaria mellea sensu lato (Vahl. in. Fl. Dan.) P. Karst., syn. Armillaria (Fr.: Fr) Staude, syn. Armillaria mellea comple, tylko młode owocniki)
pieczarka dwuzarodnikowa (Agaricus bisporus (Lange) Sing. Imbach, z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały)
pieczarka lśniąca (Agaricus silvaticus Schaeff., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały)
pieczarka ogrodowa (Agaricus hortensis (Cooke) Pil., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały)
pieczarka polna (Agaricus campestris (L.) Fr., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały)
pieczarka szlachetna (Agaricus bitorquis (Quel) Sacc., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały)
pieczarka zaroślowa (Agaricus silvicola (Vitt.) Sacc., z wyjątkiem zbyt młodych egzemplarzy ze stanu naturalnego, których blaszki jeszcze nie poróżowiały)
pieprznik jadalny (kurka) (Cantharellus cibarius Fr)
płachetka kołpakowa (Rozites caperata (Pers. ex Fr.) P. Karst)
twardzioszek przydrożny (Marasmius oreades (Bolt.) Fr)
boczniak ostrygowaty (Pleurotus ostreatus (Jacq.) Kummer)
twardziak (Shii-take) (Lentinus edodes (Berck.) Singer, syn. Lentinula edodes (Berk.), Pegler)
łuskwiak nameko (Pholiota nameko (T. Ito) S. Ito et Imai syn. Collybia nameko T. Ito Pholiota gultinosa Kawam. Kuehneromyces nameko (t. Ito) S. Ito)
łuszczak zmienny (Kuehneromyces mutabilis (Schaff.) Sing. Et Smith syn. Pholiota mutabilis (Fr.) Kummer, pochodzący wyłącznie z uprawy)
pochwiak pochwiasty (Volvariella volvacea (Bull. Ex Fr.) Sing. Syn. Volvaria volvacea (Bull.) Sacc)
trufla letnia (Tuber aestivum Vitt)
trufla zimowa (Tuber brumale Pico & Vitt)
trufla czarnozarodnikowa (Tuber melanosporum Vitt)
trzęsak morszczynowaty (Tremella fuciformis Berk.)
ucho bzowe (Hirneola auricula-judae (Bull. ex St. Amans) Berk. Syn. Auricularia auricula-judae (Bull.) West. Auricularia auricula (L. ex Hooker) Underwood)
uszak gęstowłosy, „grzyby mun” (Auricularia polytricha (Mont.) Sacc. Syn. Hirneola polytricha Mont.
[edytuj]Lista Gumińskiej i Wojewody
W polskim środowisku zbieraczy grzybów funkcjonuje dłuższa lista gatunków grzybów jadalnych, zgodna z publikacją Barbary Gumińskiej i Władysława Wojewody[3]:
naziemek owczy, jako bielaczek owczy (Albatrellus ovinus)
naziemek pozrastany, jako bielaczek pozrastany (Albatrellus confluens)
boczniak ostrygowaty (Pleurotus ostreatus)
borowik brzozowy (Boletus betulicosa)
borowik ceglastopory (Boletus erythropus)
borowik czerwonawy, jako podgrzybek czerwonawy (Xerocomus rubellus)
borowik kasztanowy, jako podgrzybek brunatny (Xerocomus badius)
borowik omglony (Boletus pulverulentus)
borowik płowy (Boletus impolitus)
borowik przyczepkowy (Boletus appendiculatus)
borowik sosnowy (Boletus pinicola)
borowik szlachetny (Boletus edulis)
borowik usiatkowany (Boletus reticulatus)
borowik zajęczy, jako podgrzybek zajączek (Xerocomus subtomentosus)
borowik złotawy, jako podgrzybek złotawy (Xerocomus chrysenteron)
buławka obcięta (Clavariadelphus truncatus)
Coprinellus micaceus, jako czernidłak błyszczący (Coprinus micaceus)
czasznica olbrzymia, jako purchawica olbrzymia (Langermannia gigantea)
czubajka kania (Macrolepiota procera)
długotrzonka popielata (Macroscyphus macropus)
dwupierścieniak cesarski (Catathelasma imperiale)
dzieżka pomarańczowa (Aleuria aurantia)
galaretek kolczasty (Pseudohydnum gelatinosum)
gałęziak groniasty (Ramaria botrytis)
gąska niekształtna (Tricholoma portentosum)
gąska zielonka (Tricholoma flavovirens)
gąsówka dwubarwna (Lepista saeva)
gąsówka naga (Lepista nuda)
gołąbek błotny (Russula paludosa)
gołąbek cukrówka (Russula alutacea)
gołąbek grynszpanowy (Russula aeruginea)
gołąbek wyborny, gołąbek jadalny (Russula vesca)
gołąbek jasnożółty (Russula flava)
gołąbek kunowy (Russula mustelina)
gołąbek lazurowy (Russula azurea)
gołąbek modrożółty (Russula cyanoxantha)
gołąbek oliwkowy (Russula olivacea)
gołąbek płowiejący (Russula decolorans)
gołąbek podpalany (Russula adusta)
gołąbek różowotrzonowy (Russula roseipes)
gołąbek słodkawy (Russula integra)
gołąbek smaczny (Russula delica)
gołąbek śliczny (Russula rosacea)
gołąbek widlasty (Russula heterophyla)
gołąbek winnoczerwony (Russula vinosa)
gołąbek winny (Russula xerampelina)
gołąbek zielonawy (Russula virescens)
gołąbek złotawy (Russula aurata)
goździeniec gliniasty (Clavaria argillacea)
goździeńczyk grzebieniasty (Clavaria cristata)
goździeńczyk pomarszczony (Clavulina rugosa)
goździeńczyk popielaty (Clavaria cinerea)
grzybiec purpurowozarodnikowy (Porphyrellus porphyrosporus)
klejek lepki (Gomphidius rutilus)
klejówka świerkowa, jako klejówka kleista (Gomphidius glutinosus)
kolczak obłączasty (Hydnum repandum)
kopułek łąkowy (Camarophyllus pratensis)
kopułek śnieżny (Camarophyllus niveus)
koźlarz babka (Leccinum scabrum)
koźlarz białawy (Leccinum holopus)
koźlarz czerwony (Leccinum aurantiacum)
koźlarz dębowy (Leccinum quercinum)
koźlarz grabowy (Leccinum griseum)
koźlarz pomarańczowy (Leccinum versipelle)
koźlarz sosnowy (Leccinum vulpinum)
koźlarz świerkowy (Leccinum piceinum)
koźlarz topolowy (Leccinum duriusculum)
kumulatka obszarpana, jako czubajka czerwieniejąca (Macrolepiota rhacodes)
kurzawka czerniejąca (Bovista nigrescens)
kurzawka ołowiana (Bovista plumbea)
lakówka ametystowa (Laccaria amethystina)
lakówka pospolita (Laccaria laccaria)
lejkowiec dęty (Craterellus cornucopioides)
lejkówka buławotrzonowa (Clitocybe claviceps)
lejkówka lejkowata (Clitocybe gibba)
lejkówka śnieżysta, jako białokrowiak śnieżysty (Leucopaxillus candidus)
lejkówka wonna (Clitocybe odora)
łopatnica żółtawa (Spathularia flavida)
łuskowiec jeleni (Pluteus atricapillus)
łuszczak zmienny (Kuehneromyces mutabilis)
majówka wiosenna (Calocybe gambosa)
maślak dęty, jako borowiec dęty (Boletinus cavipes)
maślak lepki (Suillus viscidus)
maślak pstry (Suillus variegatus)
maślak sitarz (Suillus bovinus)
maślak ziarnisty (Suillus granulatus)
maślak zwyczajny (Suillus luteus)
maślak żółtawy (Suillus flavidus)
maślak żółty (Suillus flavus)
maślanka łagodna (Hypholoma capnoides)
mitrówka półwolna (Mitrophora semilibera)
mleczaj czerwieniejący (Lactarius sanguifluus)
mleczaj późnojesienny (Lactarius salmonicolor)
mleczaj kamforowy (Lactarius camphoratus)
mleczaj rydz (Lactarius deliciosus)
mleczaj smaczny (Lactarius volemus)
mleczaj świerkowy (Lactarius deterrimus)
mleczaj zmienny (Lactarius semisanguifluus)
muchomor cesarski (Amanita caesarea)
muchomor czerwieniejący, jako muchomor czerwonawy (Amanita rubescens)
muchomor mglejarka (Amanita vaginata)
muchomor oliwkowy (Amanita battarae)
muchomor rdzawobrązowy (Amanita fulva)
muchomor szyszkowaty (Amanita strobiliformis)
muchomor twardawy (Amanita spissa)
naparstniczka stożkowata (Verpa conica)
opieńka miodowa (Armillaria mellea)
opieńka nietrwała (Armillaria tabascens)
ozorek dębowy (Fistulina hepatica)
piaskowiec kasztanowaty (Gyroporus castaneus)
piaskowiec modrzak (Gyroporus cyanescens)
pieczarka kosmkowata (Agaricus placomyces)
pieczarka leśna (Agaricus silvaticus)
pieczarka ogrodowa (Agaricus hortensis)
pieczarka okazała (Agaricus augustus)
pieczarka polowa (Agaricus arvensis)
pieczarka polna, jako pieczarka szlachetna (Agaricus campestris)
pieczarka zaroślowa (Agaricus silvicola)
pieniążek dębowy (Collybia dryophila)
pieniążek maślany (Collybia butyracea)
pieniążek pozrastany (Collybia confluens)
pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius)
pieprznik szary (Cantharellus cinereus)
pieprznik trąbkowy (Cantharellus tubaeformis)
piestrak jadalny (Choiromyces meandriformis)
piestrzenica infułowata (Gyromitra infula)
piestrzyca kędzierzawa (Helvella crispa)
piestrzyca zatokowa (Helvella lacunosa)
płachetka kołpakowata (Pholiota caperata)
płomiennica zimowa, jako zimówka aksamitnotrzonowa (Flamullina velutipes)
płomykówka galaretowata (Tremiscus helvelloides)
podblaszek gromadny (Lyophyllum decastes)
podblaszek przydymiony (Lyophyllum fumosum)
podblaszek zrosły (Lyophyllum connatum)
przyczepka falista (Rhizina undulata)
Pseudoboletus parasiticus, jako podgrzybek pasożytniczy (Xerocomus parasiticus)
purchaweczka spłaszczona (Vascellum pratense)
purchawka chropowata (Lycoperdon perlatum)
purchawka oczkowata, jako czasznica oczkowata (Calvatia utriformis)
purchawka workowata, jako czasznica workowata (Calvatia excipuliformis)
sadówka podsadka (Clitopilus prunulus)
sarniak dachówkowaty (Sarcodon imbricatus)
siatkolist maczugowaty (Gomphus clavatus)
smardz jadalny (Morchella esculenta)
smardzówka czeska (Ptychoverpa bohemica)
soplówka gałęzista (Hericium clathroides)
szmaciak gałęzisty (Sparassis crispa)
szmaciak krótkotrzonowy (Sparassis brevipes)
szyszkowiec łuskowaty (Strobilomyces floccopus)
trufla letnia (Tuber aestivum)
truflica kasztanowata (Hydnotrya tulasnei)
twardówka muszlowata (Lentinellus cochleatus)
twardzioszek przydrożny (Marasmius oreades)
uszak bzowy, jako ucho bzowe (Hirneola auricula-judae)
uchówka ośla (Otidea onotica)
wilgotnica karminowa (Hygrocybe punicea)
wilgotnica łąkowa (Hygrocybe pratensis)
wilgotnica śnieżna (Hygrocybe virginea)
wodnicha biała (Hygropgorus eburneus)
wodnicha brunatnobiała (Hygrophorus latitabundus)
wodnicha gołąbkowa (Hygrophorus russula)
wodnicha grubopierścieniowa (Hygrophorus gliocyclus)
wodnicha jasnożółta (Hygrophorus hypothejus)
wodnicha modrzewiowa (Hygrophorus pudorinus)
zasłonak kleisty (Cortinarius mucosus)
zasłonak lisi (Cortinarius fulgens)
zasłonak nijaki (Cortinarius varius)
zębiak sinawy (Gyrodon lividus)
żagiew łuskowata (Polyporus squamosus)
